“Nederlandse troepen moesten ons ontzetten”

ORAL HISTORY (31 oktober 2019) – Nederlandse troepen moesten naar voormalig Nederlands-Indië om (Indische) Nederlanders te ontzetten. Dat zegt Jetty Heemskerk als zij terugblikt op de Indonesische slachtpartijen op Nederlanders tijdens de Bersiap. De uitspraken zijn actueler dan ooit door de omstreden play reading ‘De Vergissing’ in Muzee Scheveningen, waarin de inzet van de Nederlandse Krijgsmacht wordt weggezet als een “vergissing” en het najagen van een ‘hersenschim’.

Het Nederlandse militaire optreden vond echter plaats tegen de achtergrond van de Bersiap, dat Maleis is voor “Wees paraat” of “Geef acht!”. De Bersiap slaat op de uiterst gewelddadige periode, die volgde op de capitulatie van Japan. Gedurende de Bersiap zijn tienduizenden (Indische) Nederlanders op gruwelijke wijze gemarteld, verkracht en vermoord door Indonesiërs, vanwege hun Nederlandse c.q. Europese etniciteit. Ook Chinezen, Molukkers en andere etnische minderheden waren de klos, omdat zij werden verdacht Nederlandsgezind te zijn.

Het exacte aantal Nederlandse slachtoffers dat tijdens de Bersiap is gevallen is tot op de dag van vandaag onduidelijk. De schattingen variëren tussen de 5.000 en 30.000 doden en 15.000 vermisten. Zonder het ingrijpen van de Nederlandse Krijgsmacht zouden veel Nederlanders de Bersiap  zeer waarschijnlijk niet hebben overleefd.

Dit verhaal is mede mogelijk gemaakt door het Ministerie van VWS vanuit de subsidieregeling ‘Collectieve erkenning van Indisch en Moluks Nederland’ en onderdeel van het oral history-project van FIN, met als titel ‘Nederland in de Indische archipel. Getuigen aan het woord’. Lopende het project zal een selectie van het opgenomen beeldmateriaal online beschikbaar worden gesteld. Alle individuele verhalen zullen uiteindelijk worden samengebundeld tot een documentaire. Indien u ook aan dit project wilt deelnemen kunt u zich hier aanmelden.

Tags: Tweede Wereldoorlog, Bersiap, Jetty Heemskerk.