RvdJ wijst klacht BNNVARA-docu af

DEN HAAG (7 mei 2020) – De BNNVARA-docu ‘Onze Jongens op Java’ is “journalistiek zorgvuldig” tot stand gekomen. Tot dat oordeel komt de Raad voor de Journalistiek (RvdJ). Federatie Indische Nederlanders (FIN), dat de klacht indiende, beraadt zich momenteel op vervolgstappen.

Volgens de RvdJ gaat de documentaire in op het militair optreden, ook bekend als de Politionele Acties, “ná de Bersiap”. Om die reden hoeven volgens de Raad de Nederlandse burgerdoden, die vielen tijdens de Bersiap, niet in de cijfers van de omroep te worden opgenomen. FIN wijst er echter op dat BNNVARA altijd heeft gecommuniceerd dat de documentaire gaat over het militaire optreden gedurende de periode 1945-1949. Die periode ving aan met de Bersiap. “De conclusie van de Raad is teleurstellend en niet helemaal te begrijpen”, zegt voorzitter Hans Moll. FIN beraadt zich nu op mogelijke vervolgstappen.

FIN heeft van meet af aan de documentairereeks bekritiseerd, onder andere omdat BNNVARA een van de redenen voor het sturen van militairen naar voormalig Nederlands-Indië vrijwel onbenoemd heeft gelaten; namelijk het beschermen van (Indische) Nederlanders in Indië. Onder hen was door Indonesische terreur al een groot aantal slachtoffers gevallen. In de tweede aflevering gooit BNNVARA zelfs olie op het vuur door te stellen dat Indische Nederlanders tijdens de Bersiap door Indonesiërs zijn afgeslacht omdat zij “met de Hollanders samenwerken”. De eigenlijke reden dat zij werden afgemaakt – hun Nederlandse afkomst – werd niet genoemd.

Bersiap, Maleis voor “Wees paraat” of “Geef acht!”, slaat op de uiterst gewelddadige periode, die volgde op de capitulatie van Japan. Gedurende de Bersiap zijn tienduizenden (Indische) Nederlanders op gruwelijke wijze gemarteld, verkracht en vermoord door Indonesiërs, vanwege hun Nederlandse c.q. Europese etniciteit. Het exacte aantal Nederlandse slachtoffers dat tijdens de Bersiap is gevallen is tot op de dag van vandaag onduidelijk. De schattingen variëren tussen de 5.000 en 30.000 doden en 15.000 vermisten. Ook Chinezen, Molukkers en andere etnische minderheden werden slachtoffer, al is onduidelijk hoeveel slachtoffers onder hen vielen.

Tags: Bersiap, BNNVARA, Raad voor de Journalistiek.