“Militairen wegzetten als misdadigers misplaatst”

ORAL HISTORY (25 augustus 2020) – “Militairen wegzetten als een soort verkapte oorlogsmisdadigers is volkomen misplaatst”. Dat zegt Mats Beem tegenover Federatie Indische Nederlanders (FIN). “Het waren gewoon oorlogshandelingen”.

Beem, zelf tweede generatie Indische Nederlander, hekelt ook de “treurige” disbalans in de publieke discussie als het over voormalig Nederlands-Indië gaat. Hij doelt daarbij met name op het dominante en eenzijdige narratief dat het Nederlandse militaire optreden tijdens de jaren 1945-1949 nu ten deel valt. “Dat er onschuldige slachtoffers zijn gevallen: ongetwijfeld. Maar er wordt wel even makkelijk vergeten dat tijdens de Bersiap-periode naar schatting tegen de 30.000 Indische Nederlanders, maar ook mensen met een andere Westerse achtergrond, zijn vermoord”.

Bersiap, Maleis voor “Wees paraat” of “Geef acht!”, slaat op de uiterst gewelddadige periode, die volgde op de capitulatie van Japan. Gedurende de Bersiap zijn tienduizenden (Indische) Nederlanders op gruwelijke wijze gemarteld, verkracht en vermoord door Indonesiërs, vanwege hun Nederlandse c.q. Europese etniciteit. Het exacte aantal Nederlandse slachtoffers is tot op de dag van vandaag onduidelijk. De schattingen variëren tussen de 5.000 en 30.000 doden en 15.000 vermisten. Ook Chinezen, Molukkers en andere etnische minderheden werden slachtoffer, al is onduidelijk hoeveel.

Dit verhaal is mede mogelijk gemaakt door het Ministerie van VWS vanuit de subsidieregeling ‘Collectieve erkenning van Indisch en Moluks Nederland’ en onderdeel van het oral history-project van FIN, met als titel ‘Nederland in de Indische archipel. Getuigen aan het woord’. Lopende het project zal een selectie van het opgenomen beeldmateriaal online beschikbaar worden gesteld. Alle individuele verhalen zullen uiteindelijk worden samengebundeld tot een documentaire. Indien u ook aan dit project wilt deelnemen kunt u zich hier aanmelden.

Tags: Tweede Wereldoorlog, Bersiap, Mats Beem.