DEN HAAG (10 november 2020) – Minister Ingrid van Engelshoven (D66) gaat voorlopig geen VOC-archieven naar Nederland repatriëren. De landen van opslag zouden voldoende doen om het materiaal te conserveren. Dat laat de minister weten in een reactie op de brandbrief van Federatie Indische Nederlanders (FIN) eerder deze maand.
“Een druppel op een gloeiende plaat” reageert FIN-bestuurslid Bart Verschoor. “Door het tropische klimaat en de gebrekkige preservering dreigt het UNESCO-werelderfgoed te vergaan”. De helft van het VOC-archief bevindt zich momenteel in Jakarta, Indonesië. Uit onderzoek blijkt dat het materiaal daar ernstig wordt verwaarloosd. Een substantieel deel dient inmiddels ook daadwerkelijk als verloren te worden beschouwd. Voor Verschoor onverteerbaar. Hij wijst op de bijzondere verantwoordelijkheid van Nederland.
“De VOC-archieven vormen het collectieve dagboek van duizenden Hollandse families. Zo ook de mijne. Jan Willemszn Verschoor was de president van het eerste VOC kantoor in Azië. Hij gaf onder andere opdracht voor de expeditie die tot de ontdekking van Australië leidde, en was schout-bij-nacht op de Nassausche vloot onder de kortstondige leiding van Jacques L’Hermite. De VOC-archieven zijn van onschatbare waarde voor Nederland en de duizenden families die willen weten waar zij vandaan komen” aldus Verschoor.
Vorige maand presenteerde de Raad van Cultuur het advies om cultuurgoederen, die werden buitgemaakt in de voormalig Nederlandse koloniën, onvoorwaardelijk te retourneren. Vooral het ontbreken van wederkerigheid stuit Verschoor tegen de borst. Zo houdt het advies geen rekening met de Japanse en Indonesische rooftochten op Nederlandse cultuurgoederen tijdens de Tweede Wereldoorlog en de daaropvolgende Bersiap. Ook rept het advies met geen woord over de in beslag genomen VOC-archieven.
“We creëren zo de krankzinnige situatie waarin geldt ‘alles voor Indonesië, niets voor Nederland’. Het advies beoogt vooral een gratis winkelactie voor Indonesische kunstliefhebbers” aldus Verschoor. “Als Nederland akkoord gaat met dit onzalige voorstel en Indonesië wel al het geroofde en in beslaggenomene mag houden, dan zet Nederland de duizenden families met roots in het voormalig Nederlands Indië in de kou. Dit kan en mag niet gebeuren”.
Minister Ingrid van Engelshoven (OCW) weigert repatriëring VOC-archieven. De landen van opslag zouden voldoende doen om het materiaal te conserveren. In werkelijkheid wordt het materiaal daar ernstig verwaarloosd https://t.co/0xdiiE8WZO pic.twitter.com/NgI6AhYee5
— Federatie Indische Nederlanders (@FederatieIndo) November 10, 2020
Tags: Ingrid van Engelshoven, VOC.