DEN HAAG (10 januari 2022) – Na 299 dagen heeft Nederland een nieuw kabinet. Op Paleis Noordeinde zijn de nieuwe bewindslieden van het kabinet-Rutte IV (VVD, D66, CDA en CU) beëdigd. Het kabinet bestaat uit 20 ministers en 9 staatssecretarissen. Vanuit Indisch perspectief is het ene ministerie net iets belangrijker dan het andere. Wij hebben de belangrijkste bewindslieden op een rij gezet.
– Mark Rutte (VVD),
minister-president/minister van Algemene Zaken (AZ)
Van manager bij Unilever tot premier van Nederland. Ook de vorige drie kabinetten stonden onder zijn leiding. Terwijl Rutte (1967) vorig jaar letterlijk moest rennen voor zijn politieke bestaan presenteert hij vandaag toch weer een nieuw kabinet. Ondanks zijn Indische achtergrond is het klimaat in Nederland over voormalig Nederlands-Indië onder zijn bewind steeds vijandiger geworden. Tot ieders verbazing liet hij de koning in 2020 zelfs excuses aanbieden voor Nederlandse geweldsontsporingen in voormalig Nederlands-Indië tussen 1945 en 1949. Wat gaat Rutte doen om het tij te keren?
– Wopke Hoekstra (CDA),
minister van Buitenlandse Zaken (BuZa)
Hoekstra (1975) bekleedde eerder functies bij Shell en McKinsey & Company en was tussen 2011 en 2017 teven senator in de Eerste Kamer. In 2017 trad Hoekstra toe tot het kabinet-Rutte III, waar hij minister van Financiën werd. Hoekstra is opgezadeld met een zware taak, zeker daar waar het gaat om de postkoloniale verhoudingen. In 2020 ging Nederland met zijn excuses voor de zoveelste keer door het stof richting Indonesië. Tegelijkertijd bleef het opnieuw oorverdovend stil vanuit Jakarta. Durft Hoekstra de eerste Nederlandse minister te zijn die Indonesië eindelijk aanspreekt op de tijdens de Bersiap door haar onderdanen gepleegde (oorlogs)misdrijven tegen (Indische) Nederlanders?
– Kajsa Ollongren (D66),
minister van Defensie (DEF)
Als topambtenaar bekleedde Ollongren (1967) lange tijd verschillende functies op verschillende ministeries. In 2014 werd Ollongren loco-burgemeester van Amsterdam, waar zij voor ophef zorgde met haar uitspraken de Republiek Amsterdam te willen uitroepen mocht Geert Wilders (PVV) premier worden. In het kabinet-Rutte III was Ollongren al minister van Binnenlandse Zaken (BiZa), al was zij lange tijd afwezig door ziekte. En alsof dat niet genoeg was liep Ollongren tijdens de formatie van Rutte IV ook nog eens corona op. Ze onthulde spontaan haar paperassen aan de vaderlandse pers en bracht daarmee Rutte in grote verlegenheid. Bij Defensie komt Ollongren op een ministerie terecht met diepe historische banden in Nederlands-Indië. Zij is dan ook een van de personen die nuance zou moeten aanbrengen in de soms ontspoorde postkoloniale discussie. Of dit haar zal gaan lukken moet nog blijken. De lakmoesproef volgt vrij rap met de presentatie van de onderzoeksresultaten van het controversiële Indië-onderzoek halverwege februari 2022.
– Robbert Dijkgraaf (D66),
minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW)
Dijkgraaf (1960) bekleedde diverse posities aan verschillende gerenommeerde universiteiten. Politiek is deze academicus pur sang echter onervaren. Het is dan ook maar de vraag of het onderwijs met betrekking tot Nederlands-Indië nu echt de noodzakelijke verbeterslag gaat maken, want de daartoe ingestelde commissie Bussemaker lijkt vooral oude wijn in nieuwe zakken. Met Dijkgraaf haalt het ministerie in ieder geval iemand binnen die vooral oog heeft voor feiten. Dat biedt hoop op een portefeuille waar in de praktijk niet zelden activisme de klok slaat, ook in klaslokalen.
– Maarten van Ooijen (CU),
staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)
Met zijn 31 jaar is Van Ooijen (1990) de op één na jongste Nederlandse staatssecretaris. Tot voor kort was Van Ooijen wethouder in de gemeente Utrecht. Als staatssecretaris is hij onder andere verantwoordelijk voor de portefeuilles oorlogsgetroffenen en verzetsdeelnemers. Voor Indische Nederlanders de meest gevoelige dossiers. Onder andere de al 75 jaar slepende Indische Kwestie valt hier onder. Voorganger Paul Blokhuis (CU) dacht dit (oorlogs)leed weliswaar te verzachten met de fel bekritiseerde collectieve erkenning, maar gisteren bleek dat de regeling de afgelopen 4 jaar in onevenredige mate is aangewend voor projecten gericht op niet-Indische Nederlanders. Aan Van Ooijen de ondankbare taak het vertrouwen te herstellen.
Bedankt voor dit overzicht. Ga ik binnenkort “Vergeten verbinding” en “Melati Putih, over leven” aan Van Ooijen en Dijkgraaf aanbieden.
Bedankt voor dit overzicht