DEN HAAG (5 december 2023) – Het is één van de grootste rampen die Nederland ooit is overkomen, de Bersiap. De schattingen lopen sterk uiteen, maar vermoedelijk werden tussen de 5.000 en 30.000 Indische Nederlanders vlak na de Tweede Wereldoorlog door Indonesiërs vermoord. Om deze genocide blijvend te herdenken, nam de Haagse gemeenteraad in december 2022 een voorstel aan van Hart voor Den Haag om in de Indische hoofdstad van ons land een monument te plaatsen ter herinnering aan de Bersiap. Maar een jaar na de aangenomen motie, heeft het college, zonder opgaaf van redenen, de motie nog niet afgedaan.
“Klaarblijkelijk doet deze voor veel Indische Nederlanders verschrikkelijke periode er niet toe. Het herdenken van de Bersiap heeft in elk geval geen prioriteit bij het college van B&W, het uitvoeren van een aangenomen motie evenmin” aldus De Mos, die stelt dat het schandelijk is dat in de stad van Vrede en Recht geen oog is voor het herdenken van de Bersiap, een zeer gewelddadige periode na het einde van de Japanse bezetting van het voormalig Nederlands-Indië. Veelal jonge Indonesische strijders richtten hun woede op Indische Nederlanders, zowel blanken als mensen met gemengd bloed. Ook bijvoorbeeld Chinezen, andere Europeanen, Molukkers en andere mensen die werden verdacht van samenwerking met het koloniale bestuur werden hiervan het slachtoffer. Ze werden vermoord, gemarteld of verkracht.
De Mos vindt het een dikke middelvinger naar vrijwel alle Indische Nederlanders die hier een relatie mee hebben. “Het is vaak ook de reden dat Indische Nederlanders hier zijn” zet De Mos uiteen, die het college gaat kapittelen over het uitblijven van het realiseren van het Bersiap-monument. De Mos: “Het is hoog tijd dat er een monument komt dat herinnert aan deze periode. En dan in Den Haag, de weduwe van Indië. Deze periode van moord, marteling en verkrachting, mag niet worden vergeten.
Het Hart voor Den Haag Bersiap-voorstel leidde tijdens de begrotingsbehandeling in december 2022 tot een pittig debat met burgemeester Jan van Zanen. De burgemeester verklaarde “dat deze geschiedenis niet vergeten of onderbelicht mag worden”. Maar, voegde Van Zanen daar ook aan toe: “Er zijn al verschillende monumenten in onze stad en daarbuiten die de herinnering levend houden. We zijn terughoudend in het plaatsen van nieuwe monumenten, omdat die afbreuk kunnen doen aan alle bestaande monumenten. Er is geen aanleiding voor een nieuw monument”.
“Ik hoop niet dat de politieke opvattingen van onze burgervader ertoe hebben geleid dat er nog geen afdoening van de aangenomen motie ligt. We moeten de Bersiap nooit en te nimmer uitgummen. Er is genocide gepleegd op alles wat niet pro-Indonesisch was. We zouden ons kapot moeten schamen dat de Indische gemeenschap zolang moet wachten op een waardig monument dat dit leed symboliseert” aldus De Mos, die de burgemeester oproept niet langer te “lanterfanten”, maar de aangenomen motie als de wiedeweerga uit te voeren.
Richard de Mos: een echte vriend van Indisch Nederland. Hulde aan deze man voor al het werk dat hij voor Indische Nederlanders verzet.