DEN HAAG (7 mei 2021) – De producent van De Oost neemt toch een disclaimer op bij de controversiële film. Dat bleek vandaag tijdens het kort geding dat Federatie Indische Nederlanders (FIN) had aangespannen. De disclaimer is voor FIN echter onvoldoende en reden het kort geding door te zetten. De rechter doet aankomende dinsdag uitspraak.
Een adequate disclaimer is volgens FIN noodzakelijk, omdat de film geschiedkundige claims maakt, die niet worden ondersteund door historische feiten. Zo wordt in een recente trailer onder andere gesteld dat Nederlandse militairen naar Nederlands-Indië zijn gestuurd “om de Indonesische vrijheidsstrijd neer te slaan”, terwijl zij in werkelijkheid vooral zijn gestuurd om een eind te maken aan de Bersiap. “Doordat deze film teruggrijpt op historische gebeurtenissen kan de indruk ontstaan alsof de film ook de geschiedkundige werkelijkheid weergeeft. Dat is niet zo. Betrokkenen, maar ook kijkers, hebben het recht om te weten dat de film vooral een eigen interpretatie is van de producent en de regisseur” zei FIN-voorzitter Hans Moll daar eerder al over. “Dat aan de film zelfs een lespakket voor middelbare scholen is gekoppeld, maakt dat een disclaimer onvermijdelijk is” aldus Moll.
Advocaat Johan Oosterhagen van Loonstein Advocaten begrijpt de bezwaren. “Het staat de producent vrij om aan de weergave van de historische gebeurtenissen fictieve elementen toe te voegen, maar deze vrijheid is niet onbeperkt. De eenzijdige belichting van historische gebeurtenissen en de relatie die in De Oost wordt gelegd tussen historische gebeurtenissen en fictieve elementen, maakt publicatie van de film zonder disclaimer onrechtmatig” zei Oosterhagen eerder. Moll betreurt de rechtsgang, maar volgens hem is die onvermijdelijk. Het nieuws dat de producent toch een disclaimer opneemt is opmerkelijk, omdat FIN hier al langer voor pleit. De producent zei een disclaimer eerder ook al toe, maar trok die toezeggingen later weer in. Nu blijken de gevoeligheden rondom de film toch aanleiding voor de producent om een disclaimer op te nemen.
De film over de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog (1947-1949) ligt zeer gevoelig, zeker nadat de producent vorig jaar een eerste opzienbarende trailer publiceerde. Dat komt onder andere doordat in de trailer Nederlandse militairen zijn afgebeeld in zwarte uniformen, KNIL-kapitein Raymond Westerling een snor draagt en gebruik wordt gemaakt van een gotisch lettertype. Het zou allemaal verwijzen naar Nazi-Duitsland en zorgden voor woedende reacties onder Indië-veteranen, Indische Nederlanders en Molukkers. “Onze helden worden als nazi’s weggezet. Dit is een puur anti-Nederlandse propagandafilm” zei Moll toen. Tegenover EenVandaag liet de producent weten de ophef “voorbarig” te vinden. De film zou zogenaamd “een multiperspectieve benadering op de koloniale geschiedenis” vormen.
De vraag is echter hoe houdbaar die stelling is. Nadat FIN onthulde dat de film mede is gefinancierd vanuit Indonesië, bleek later zelfs dat de Indonesische overheid nauw betrokken is bij een van die investeerders. Het gaat om het Indonesische overheidsorgaan Badan Pariwisata dan Ekonomi Kreatif (BEKRAF), dat tijdens de productie van De Oost onder de directe verantwoordelijkheid viel van de Indonesische president Joko Widodo. Of Indonesië ook invloed heeft uitgeoefend op de inhoud van de film is onbekend, maar het is onwaarschijnlijk dat vanuit Indonesië een film wordt gefinancierd, die kritisch staat ten aanzien van de Indonesische geschiedenis. Uit een tweede trailer blijkt dat ook. Om het fictieve karakter van de film te benadrukken pleitte FIN daarom eerder al voor een disclaimer. Toezeggingen daarover trok de producent later in.
BREEK: Toch disclaimer bij controversiële film De oost. Dat bleek vandaag tijdens het kort geding. @FederatieIndo vindt de huidige disclaimer onvoldoende en zet kort geding door. @rbankamsterdam doet a.s. dinsdag uitspraak https://t.co/pW1fwaYIWC https://t.co/A6VsUH04q3
— Federatie Indische Nederlanders (@FederatieIndo) May 7, 2021
Tags: De Oost.
Indisch Nederland kan weer trots zijn! Hulde FIN!
Heel goed! Nu de regisseur nog voor het gerecht
Op insta beweert Taihuttu dat Federatie Nederlandse Indiërs een demonstratie zou hebben georganiseerd? Ik weet daar niets van en zie toch echt vlaggen van zijn eigen volk? Hoe zit dit?
Historicus Stef Scagliola benadrukt dat romans en films bij voorbaat al geen waarachtig en representatief beeld geven van de werkelijkheid. “Ik kan me heel goed voorstellen dat het ongenuanceerd overkomt voor iemand die daar zelf geweest is. Maar het is een genre, een film, en dan maak je bepaalde keuzes.” Zij is wel voorstander om de disclaimer van de film, die nu aan het eind is te zien, naar voren te halen in iets grotere letters. “Ik moest mijn leesbril opzetten voor die disclaimer. Dan was die hele rechtszaak misschien niet nodig geweest.” Een hint voor FIN.
Een goede actie van FIN. Multiperspectief is een goed ding, maar de historische feiten moeten gerespecteerd blijven. Ook met het oog op het bijbehorend lespakket voor de middelbare school.
Top! Als het recht zal zegevieren is dit de eerste stok in de spaken van de weg-met-ons trend.
Gelukkig hebben we de FIN!
Het is de producent geraaie dat er een disclaimer komt. Kinderen indoctrineren met anti-Nederlandse propaganda is niet normaal
Mijn ouders hebben de Bersiap maar net overleefd. Dankzij het ingrijpen van Nederlandse militairen. Om onze helden nu als oorlogsmisdadigers af te schilderen is kwaadaardig en ziek.
Helden!
Raymond Westerling was geen held maar een oorlogsmisdadiger, niet gek dat die dus als slechterik word afgebeeld in een speelfilm. Wat Nederland daar in Indonesie heeft uitgespookt verdient bepaald geen schoonheidsprijs.
Klasse boys!