DEN HAAG (15 december 2021) – Stichting Pelita ligt onder vuur, door geschiedkundig geblunder rondom de geschiedenis van (Indische) Nederlanders. Het is een opvallend dieptepunt voor de stichting, die zich zegt in te zetten voor (Indische) Nederlanders, maar zich de afgelopen jaren steeds meer is gaan vervreemden van haar doelgroep.
In een podcastserie van Pelita, dat onderdeel is van hun zogenaamde “cultuurkist”, stelt de organisatie dat “tussen 1946 en 1966 (…) vele tienduizenden Indische-Nederlanders uit Indonesië in ons land” zijn gearriveerd, omdat “zij waren niet meer welkom in het nieuwe Indonesië vanwege hun Nederlandse gezindheid” (cursief, red.). In werkelijkheid werden (Indische) Nederlanders tijdens de Tweede Wereldoorlog en de Bersiap vanwege hun Nederlandse/Europese afkomst door Japanners en Indonesiërs vervolgd en ook na de Indonesische onafhankelijkheid bleef Indonesië lang vijandig richting Nederlanders. Dit was veelal dé reden dat (Indische) Nederlanders gedwongen moesten repatriëren. Een pijnlijke geschiedenis, die blijkbaar door Pelita moet worden verzwegen. Het is overigens niet de eerste keer dat Pelita haar doelgroep tegen de haren instrijkt. Eerder noemde de organisatie de excuses voor “geweldsontsporingen” van Nederland aan Indonesië ook al “moedig”.
De recente blunder van Pelita komt overigens niet geheel uit de lucht vallen, maar lijkt het gevolg van een bredere trend waarin – vaak onder het mom van ‘inclusiviteit’ – het begrip ‘Indische Nederlander’ onjuist wordt opgerekt naar andere uit voormalig Nederlands-Indië afkomstige bevolkingsgroepen. Deze van origine niet-Nederlandse/-Europese bevolkingsgroepen hebben echter een wezenlijk andere geschiedenis en identiteit dan die wie traditioneel onder Indische Nederlanders worden verstaan. Een afwijkende ruime uitleg werkt dan ook gênante situaties als nu bij Pelita in de hand. Pelita is daarin trouwens niet de enige. Ook het Indisch Herinneringscentrum (IHC) blijkt cruciale begrippen te herformuleren, waardoor in het centrum steeds vaker niet het Indische, maar het Indonesische perspectief de boventoon voert. Die koers kwam eerder al goed tot uiting in een bizarre expositie, waarin het gruwelijke geweld gepleegd door Indonesiërs tijdens de Bersiap onomwonden werd gekwalificeerd als ‘verzet’ en tot grote ontsteltenis van het publiek zelfs werd vergeleken met het verzet tegen Nazi-Duitsland en Japan.
Bersiap (1945-1946) is Maleis voor “Wees paraat” of “Geef acht!”. Het is de strijdkreet van Indonesische (para)militaire organisaties en bendes, die vrijwel direct na de capitulatie van Japan dood en verderf zaaiden onder aanvankelijk met name niet-Indonesiërs in Nederlands-Indië. Gedurende deze uiterst gewelddadige periode zijn duizenden (Indische) Nederlanders op gruwelijke wijze gemarteld, verkracht en vermoord door Indonesiërs, vanwege hun Nederlandse c.q. Europese etniciteit. Het exacte aantal Nederlandse slachtoffers is tot op heden onduidelijk. De schattingen variëren tussen de 5.000 en 30.000 doden en 15.000 vermisten. Ook Chinezen, Molukkers en andere groepen werden slachtoffer, al is onduidelijk hoeveel. Het geweld stopten niet na 1946. Het was tegen deze achtergrond dat de regering in 1947 besloot om het leger grootschalig in te zetten in Nederlands-Indië.
* Pelita wilde bij publicatie van dit artikel (nog) niet reageren. Peter van Riel
Tags: Bersiap-ontkenning, Pelita.
Bedankt voor dit bericht over Pelita, hoewel onze Kerst niet meer zo vrolijk is. Zo las ik dat Indische families waren gearriveerd alsof zij gezellig met vakantie kwamen, terwijl zij gevlucht waren voor het geweld door Indonesische groepen.
Zeker waren de Indo’s Nederlands gezind, ze waren immers Nederlanders.
Dit “nieuws” van Pelita is zeer teleurstellend voor de Indo’s, die hun Pelita altijd een warm hart toedroegen. Pelita is immers opgericht met Indisch geld, om de belangen van de Indische Nederlanders te behartigen.
Een Pelita medewerkster die bij mijn zwaar getraumatiseerde moeder kwam met een “ Japannerspet” op, mijn moeder was blank dus wat maakte het uit. Mijn moeder heeft haar de deur gewezen. Op een klacht aan Pelita is nooit gereageerd, laat maar was de reactie van mijn moeder, uit respect heb ik het gelaten…. De boodschap aan de tweede generatie met als gevolg Bersiap ontkenning en toegestane discriminatie aangericht omdat je afkomstig was uit Nederland.
Subsidie afhankelijke trekpoppen van OCW. Iedereen holt maar achter de multiperspectieve benadering van van Engelshoven en vertrapt en passent de daadwerkelijke geschiedenis.
Afgrijselijk. De verantwoordelijken moeten per direct hun ontslag indienen