“De Oost defameert Indië-veteranen”

DEN HAAG (28 september 2020) – De nieuwe speelfilm De Oost is nog niet uit, maar zorgt nu al voor woedende reacties. “De film defameert Indië veteranen. Onze helden worden als nazi’s weggezet” zegt Hans Moll, voorzitter van Federatie Indische Nederlanders (FIN). Hij eist dat het bijbehorende lespakket voor scholieren wordt geschrapt.

Het oorlogsdrama van Jim Taihuttu zou aanvankelijk begin deze maand uitkomen, maar de première blijkt door de coronacrisis verplaatst naar begin volgend jaar. Achter de schermen is er al langer kritiek op de film, zeker nadat de trailer werd gepubliceerd. In deze teaser worden Nederlandse militairen afgebeeld in zwarte uniformen, draagt KNIL-kapitein Raymond Westerling een snor en wordt gebruik gemaakt van een gotisch lettertype. Allemaal verwijzingen naar Nazi-Duitsland, aldus critici. “De geschiedenis wordt verkracht. Dit is een puur anti-Nederlandse propagandafilm” aldus Moll. De film blijkt in samenwerking met Indonesische producenten te zijn ontwikkeld.

De producent noemt de film ondertussen een multiperspectieve benadering op de koloniale geschiedenis en vindt dat de film geschikt is voor middelbare scholen als onderdeel van een lespakket over de periode 1945-1950 in voormalig Nederlands-Indië. “Dit moet een grap zijn” reageert Moll. Van een grap lijkt echter geenszins sprake, eerder van de uitwerking van strategie die begon met de oprichting van de East West Foundation (EWF) in 2018. Bij het EWF blijken zelfs gerenommeerde onderzoeksinstituten als KITLV, NIMH en NIOD op enig moment betrokken te zijn geweest. Opmerkelijk genoeg zijn het precies deze instituten die momenteel het grote, maar controversiële Indië-onderzoek uitvoeren.

Frank van Vree, directeur van het NIOD, ontkent echter tegenover EenVandaag betrokkenheid bij het project De Oost. Ook de commotie over De Oost zegt Van Vree niet te begrijpen. “Wat ze juist proberen in deze film is verschillende perspectieven, van verschillende groepen aan bot te laten komen. Volgens mij moet je zo’n film toch echt gewoon eerst zien wil je er iets nuttigs of zinnigs over kunnen zeggen” aldus Van Vree. Het NIOD is overigens niet de enige opmerkelijke naam die wordt genoemd. Ook het Indisch Herinneringscentrum (IHC) en de adjunct-directeur van het Tropenmuseum, tevens bestuurslid van de Stichting Herdenking 15 augustus 1945, worden genoemd.

Tags: Indië-veteranen, De Oost.