ROERMOND (2 september 2023) – Vandaag vond voor de 36ste keer bij het Nationaal Indië-monument in Roermond de Indiëherdenking plaats voor de in het toenmalige Nederlands-Indië en Nieuw-Guinea omgekomen Nederlandse militairen.
Bij de Indiëherdenking in Roermond staan traditioneel de in voormalig Nederlands-Indië en Nieuw-Guinea (omgekomen) Nederlandse militairen centraal. Daarnaast is er ook ruimte om stil te staan bij de 5.000 tot 30.000 burgerslachtoffers die aan Nederlandse zijde zijn omgekomen. Namens de Eerste en Tweede Kamer legde voorzitter Jan Anthonie Bruijn (VVD) en respectievelijk ondervoorzitter Martin Bosma (PVV) een krans. Vier F-16’s van de Koninklijke Luchtmacht vormden tijdens de herdenking een missing man formatie boven het monument.
Nadat de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië ten einde kwam riepen Indonesische nationalisten op 17 augustus 1945 de onafhankelijkheid uit. Daarop volgde een uiterst gewelddadige periode die ook wel bekend staat als de Bersiap, dat Maleis is voor “Wees paraat” of “Geef acht!”. Gedurende de Bersiap, waarvan de hoogtijdagen in ieder geval in de steden liep vanaf september 1945 en begin 1946, zijn duizenden (Indische) Nederlanders op gruwelijke wijze gemarteld, verkracht en vermoord door Indonesiërs, vanwege hun Nederlandse en/of Europese afkomst. Het geweld tegen én de moordpartijen op de burgerbevolking stopten niet na 1946, maar ging door tot eind jaren 40. Medio 1947 was er opnieuw sprake van een explosie van geweld, die ook wel wordt aangeduid als de Tweede Bersiap.
Het exacte aantal Nederlandse (burger)slachtoffers dat tijdens de Bersiap is gevallen is tot op de dag van vandaag onduidelijk. De schattingen variëren tussen de 5.000 en 30.000 doden en 15.000 vermisten. Ook Chinezen, Molukkers en andere bevolkingsgroepen werden slachtoffer, al is onduidelijk hoeveel. Het was tegen deze achtergrond dat de Politionele Acties plaatsvonden. In totaal werden daarbij ruim 200.000 militairen ingezet, waaronder 120.000 dienstplichtigen en 20.000 oorlogsvrijwilligers uit Nederland en 60.000 militairen van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL). Tussen 1945 en 1962 sneuvelden in totaal 6.300 militairen. Aan Indonesische zijde zouden in totaal 100.000 doden zijn gevallen onder zowel burgers als militairen, al wordt bij dat aantal volgens critici onvoldoende rekening gehouden met de slachtoffers die Indonesiërs onderling hebben gemaakt.
De uitzending was live te volgen en is terug te bekijken via 1Limburg.
