Geen disclaimer vóór De Oost

DEN HAAG (11 mei 2021) – De producent hoeft de disclaimer bij de controversiële film De Oost niet naar voren te verplaatsen. Dat heeft de rechter bepaald in het kort geding, dat Federatie Indische Nederlanders (FIN) had aangespannen. Volgens de rechter is de ‘producent’, mede door de verkoop van de film aan Amazon, niet verantwoordelijk voor de film en lijkt de disclaimer die nu achter de aftiteling is opgenomen bedoeld om “zich juridisch in te dekken”.

“Helaas bevat dit vonnis niet de door FIN gewenste uitspraak, maar dat laat onverlet dat wij eenzijdige perspectieven op deze periode zullen blijven bestrijden” aldus FIN-voorzitter Hans Moll. Volgens FIN is de huidige disclaimer, die pas na de aftiteling te zien is, onvoldoende. Volgens de rechter lijkt die disclaimer “ook eerder bedoeld om zich juridisch in te dekken dan om een zo groot mogelijk publiek te bereiken”. “Betrokkenen, maar ook kijkers, hebben het recht om te weten dat de film vooral een eigen interpretatie is van de producent en de regisseur” vindt Moll. Moll verwijst daarmee naar de geschiedkundige claims die de film maakt, maar die niet worden ondersteund door historische feiten. In een recente trailer wordt bijvoorbeeld gesteld dat Nederlandse militairen naar Nederlands-Indië zijn gestuurd “om de Indonesische vrijheidsstrijd neer te slaan”, terwijl zij in werkelijkheid vooral een einde moesten maken aan de Bersiap.

De film over de ‘Politionele Acties’ (1947-1949) ligt zeer gevoelig, zeker nadat de producent vorig jaar een eerste opzienbarende trailer publiceerde. Dat komt onder andere doordat in de trailer Nederlandse militairen zijn afgebeeld in nagenoeg zwarte uniformen, KNIL-kapitein Raymond Westerling een snor draagt en gebruik wordt gemaakt van een gotisch lettertype. Het zou allemaal verwijzen naar Nazi-Duitsland en zorgden voor woedende reacties onder Indië-veteranen, Indische Nederlanders en Molukkers. “Onze helden worden als nazi’s weggezet. Dit is een puur anti-Nederlandse propagandafilm” zei Moll toen. Tegenover EenVandaag liet de producent daarop weten de ophef “voorbarig” te vinden. De film zou volgens hem zogenaamd “een multiperspectieve benadering op de koloniale geschiedenis” vormen.

De vraag is echter hoe houdbaar die stelling is. Nadat FIN onthulde dat de film mede is gefinancierd vanuit Indonesië, bleek later zelfs dat de Indonesische overheid nauw betrokken is bij een van die investeerders. Het gaat om het Indonesische overheidsorgaan BEKRAF, dat tijdens de productie van De Oost onder de directe verantwoordelijkheid viel van de Indonesische president Joko Widodo. Een item van FIN daarover probeerde regisseur Jim Taihuttu nog tevergeefs uit de lucht te halen. Of Indonesië ook invloed heeft uitgeoefend op de inhoud van de film is onbekend, maar het is onwaarschijnlijk dat vanuit Indonesië een film wordt gefinancierd, die kritisch staat ten aanzien van de Indonesische geschiedenis. Uit een tweede trailer blijkt dat ook. Om het fictieve karakter van de film te benadrukken pleitte FIN daarom eerder al voor een disclaimer. Tijdens een kort geding bleek de producent die achter de film te hebben opgenomen.

Militaire- en veteranenorganisaties nemen ondertussen afstand van de film en het bijbehorende lespakket. Zij reageren daarmee op eerdere beweringen van Taihuttu dat de defensietop en veteranen hun goedkeuring over de film zouden hebben uitgesproken. Het Veteranen Platform (VP) noemt de film in een verklaring “ongeschikt als basis voor een educatief programma” en de Molukse veteranenorganisatie Maluku4Maluku doet zelfs aangifte tegen Taihuttu. Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht (IGK), Frank van Sprang, is ook verontrust over de film. Hij vreest dat veteranen “collectief verantwoordelijk worden gehouden”. Minister van Defensie, Ank Bijleveld (CDA), vindt het “jammer” dat de film De Oost tot onrust leidt onder Indië-veteranen. De minister benadrukt dat de Nederlandse militairen “naar Indië [zijn, red.] gestuurd in opdracht van de politiek en met gevaar voor eigen leven”.

Tags: De Oost.

16 thoughts on “Geen disclaimer vóór De Oost

  1. Ik ben blij de reacties te lezen want ik denk er precies zo over. Inmiddels heb ik de film gezien en het is een gotspe. Vanaf de eerste minuut vliegen de Nazi spandoeken je om de oren. Nooit heb ik zo’n ordinaire voorstelling van zaken gezien en nooit heb ik me zo geschaamd voor de overheid die deze film medegefinancierd heeft. Waar komt toch die zelfhaat vandaan???

  2. Waarom zijn het altijd de Indo’s die ons land moeten redden? Het is gewoonweg schandelijk dat alleen de Fin protest heeft aangetekend tegen deze anti-Nederlandse film.

  3. Jullie hebben deze zaak misschien wel verloren, maar een disclaimer komt er dus. Waarom moeten jullie dan eigenlijk alle proceskosten betalen? Komt nogal oneerlijk over. Ik zal in ieder geval een kleine donatie aan jullie overmaken. Dit proces had/heeft gewoon mijn volle steun

  4. De rechter stelt in overweging 4.4 dat: “Daarbij is het belang van FIN dat Indische Nederlanders van wie zij de belangen behartigt niet door de publicaties worden blootgesteld aan lichtvaardige verdachtmakingen”. Dat is nogal een bewering. Dus het ontkennen van de Bersiap, door het militaire ingrijpen af te doen als bedoeld om “de Indonesische vrijheidsstrijd” neer te slaan, vormt geen lichtvaardige verdachtmaking van Indische Nederlanders? Tezamen met zijn overweging onder 4.6 dat “Dat kan pijnlijk zijn voor degenen die aan de Nederlandse kant vochten” (tijdens de Bersiap werden onschuldige burgers vermoord) toont deze rechter precies aan geen kaas te hebben gegeten van hetgeen hij beoordeelt. Hoger beroep/bodemzaak lijkt mij derhalve meer dan aangewezen.

  5. Wat een bandiet is die producent. Een flutregeltje opnemen ná de aftiteling omdat ze wisten dat dit kort geding er aan zat te komen. Toont precies aan wat voor gajes dit is.

  6. Met bewondering heb ik jullie moedige verzet tegen dit geschiedvervalsende document gevolgd. Veel respect en dank daarvoor.

  7. Wat een schande. Ik neem toch aan dat jullie bezwaar aan tekenen. Dat gezwets over vrijheid van meningsuiting gaat nergens over. Hier wordt de geschiedenis verkracht. Dat zijn geen meningen

  8. Goed om te zien dat er door jullie inspanningen in ieder geval een disclaimer is. Wel een beetje raar dat de producent die aan het einde heeft opgenomen. Komt nogal pesterig over

  9. Jullie zijn helden. Jammer dat de rechtbank zich er zo makkelijk van af heeft gemaakt. Gelukkig is nu wel duidelijk wie onze ouders en cultuur een warm hart toedragen en wie ze liever op de vuilnisbelt dumpen. Ga zo door! Onze steun hebben jullie!

Laat een antwoord achter aan Anoniem Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *